Met een gevoel dat zweeft tussen bewondering en verbijstering blader ik door de ‘Stellenbibliographie zum Parzival‘, een nu on-line beschikbare database met alle literatuur die betrekking heeft op de Parzival van Wolfram von Eschenbach.
De database bevat de gegevens van ruim tienduizend verschillende artikelen, boeken en ander secundair materiaal. Voor elk van die bronnen is vastgelegd over welke regels van de Parzival ze uitspraken doen, en wat het onderwerp is van die uitspraak. Er worden 470 verschillende thema’s onderscheiden: personen, stijlfiguren, woordenschat, cultuurhistorische thema’s, etc. Op basis van deze gegevens kan een onderzoeker literatuur zoeken bij een bepaalde passage of met een bepaald thema, en op basis van diverse registers ook nog op auteur, jaar en taal van het artikel. De voornaamste toegang tot de gegevens wordt geboden door de volledige tekst van het werk, die ook nog eens is gehyperlinkt aan een gelemmatiseerde concordantie, op zijn beurt gelinkt aan gedigitaliseerde woordenboeken.
Mijn bewondering geldt de enorme hoeveelheid werk die hier verricht is, de heldere presentatie van de gegevens, het kennelijk goed doordachte achterliggende model. Mijn verbijstering komt voort uit de vraag: is dit werkelijk nodig? Is het niet veel belangrijker en boeiender om nieuw onderzoek te doen? Moeten we die ongelofelijke massa onderzoek van vaak meer dan een eeuw oud blijven meeslepen? En als dat moet, betekent dat dat we eigenlijk van alle klassieke werken dergelijke bibliografieën moeten gaan maken? En zo ja, komen we dan ooit nog ergens anders aan toe?
De urgentie van die vragen blijkt uit het feit dat deze bibliografie tot 2004 loopt. Wat is de waarde van een bibliografie die zeven jaar achterloopt? Het droevige antwoord is: nihil, hoe ongelooflijk veel werk er ook in gestoken is.
Het oorspronkelijke project is gefinancierd door de Engelse Arts and Humanities Research Council. Die zal natuurlijk niet het regelmatig bijwerken van een dergelijke database willen bekostigen. Zou een crowd-sourcing model hiervoor haalbaar zijn? De redacteur vraagt in zijn inleiding naar ‘Parzival-Freunde’ die bij het updaten willen helpen. Zou dat haalbaar zijn?

Geplaatst in middeleeuwen, weblog digital humanities

Comments are closed.