Het Huygens ING start een onderzoek naar de literaire kwaliteit van romans.  Het onderzoek wordt gefinancierd uit het Computational Humanities programma van de KNAW.

Literatuurwetenschappers zijn het er over eens dat de kwaliteit van literatuur wordt bepaald in de communicatie tussen lezers en tussen critici. Er is echter nog maar nauwelijks onderzoek gedaan naar de criteria die daarbij een rol kunnen spelen. Welke eigenschappen moet een roman hebben om literair of niet-literair genoemd te worden? En wat maakt een roman, literair of niet, goed of slecht?

Samen met de Fryske Akademy en de Universiteit van Amsterdam gaat het Huygens ING deze vraag op een geheel nieuwe manier benaderen: door middel van computationeel onderzoek naar formele patronen in romans. Het onderzoek wordt gefinancierd uit het Computational Humanities programma van de KNAW.

Op basis van een grote enquête onder lezers wordt onderzocht welke formele kenmerken romans hebben die door de meeste ge-enquêteerden als literair of niet-literair worden gekenschetst. Ook worden romans geanalyseerd die door de meesten goed of slecht worden genoemd. Het uitgangspunt is namelijk dat  literaire romans ook slecht kunnen zijn en niet-literaire romans ook goed. Met geavanceerde software wordt vervolgens gekeken welke formele eigenschappen de vier typen romans hebben: hoe gevarieerd is de woordenschat, wat is het aandeel van verschillende woordsoorten zoals bijvoeglijke naamwoorden of bijwoorden, hoe lang zijn de zinnen gemiddeld, maar ook: hoe ingewikkeld is de syntactische structuur van de zinnen, en hoe complex is de verhaallijn. Het resultaat van deze analyses is een overzicht van de combinatie van eigenschappen in elk van de vier groepen: literair/goed, literair/slecht, niet-literair/goed en niet-literair/slecht. Vervolgens worden de gevonden kenmerken onderzocht in een groep romans waarover de meningen niet zo eensluidend waren en zal er zichtbaar worden op welk van de vier groepen elk van deze romans het meeste lijkt. Zo zullen mogelijke criteria voor waardering van romans zichtbaar worden en zullen er ongetwijfeld ook nieuwe vragen naarvoren komen. Ten behoeve van het onderzoek worden nieuwe tools ontwikkeld die na afloop van het project ook aan andere onderzoekers ter beschikking zullen worden gesteld zodat het onderzoek verifieerbaar en herhaalbaar is.

Het project “The Riddle of Literary Quality” gaat in het najaar van 2011 van start. Contactpersoon is Karina van Dalen-Oskam.

Comments are closed.